Pani Daria Pietrzak – nasz szkolny psycholog zaproponowała przygotowanie cyklu tekstów psychologicznych. Taki samouczek dla każdego.

Żeby zacząć wczytywać się w tę fascynującą dziedzinę jaką jest psychologia, warto zaznajomić się z kilkoma (wieloma) dziwacznymi wyrażeniami. Osobiście zaczęłam ich używać nagminnie w mowie potocznej, wielokrotnie przyłapując siebie na tym, że rozmówca, z którym prowadzę dialog, zupełnie mnie nie rozumie. Stąd małe wprowadzenie do terminologii tychże „potocznych”, psychologicznych słów. J

Część I

 

A

Ambicja – wewnętrzna siła, która prowokuje człowieka do osiągnięcia wyznaczonego celu,  chęć bycia np. najlepszym w zawodach sportowych, w konkursie językowym

Afirmacja siebie – zdolność akceptacji siebie ze wszystkim co wiemy o sobie, tak zwane „lubienie siebie” mimo błędów i upadków – oczywiście bez ich ignorowania i pomijania J

Anhedonia– brak odczuwania przyjemności z rzeczy, które zazwyczaj sprawiają nam radość: np. oglądanie telewizji, spacer z przyjaciółmi, wyjście do kina, dobry obiad

Apatia– brak radości i życiowej energii, najczęstszym wypowiadanym wtedy zdaniem jest: „Nic mi się nie chce”.

Asertywność– umiejętność porozumiewania się z drugim człowiekiem z szacunkiem do niego                  i samego siebie; to także umiejętność odmawiania, zainteresowanie drugim, troska o siebie              i swoje dobro; zajęcia z asertywności przewidziane są w tym roku szkolnym dla wszystkich klas J

Autoagresja – przykład ogromnej siły jaką jest agresja, ale źle ukierunkowana. Autoagresja to złość skierowana przeciwko sobie, może się objawiać w oskarżaniu siebie samego, robieniu sobie krzywdy, czy zadawaniu sobie bólu – w takiej sytuacji należy zadbać o to, by poszukać wsparcia kogoś, kto może pomóc poradzić sobie z taką niszczącą energią.

 B

 Bezsens – to co czasami zdarza się każdemu z nas;  poczucie, że wszystko co robimy nie przynosi żadnych korzyści ani satysfakcji czy przyjemności, z doświadczenia wiem, że jak najbardziej taka oto przypadłość jest uleczalna J

Bezsenność – „liczenie baranów”, przewracanie się z boku na bok i napięcie, że zostało tylko 5 godzin, a ja jeszcze nie zasnęłam – to typowe objawy kłopotów ze snem. A przyczyn tego jest co niemiara, najczęściej jakaś trudność, lęk, strach, trudne doświadczenie, które nie pozwala nam zmrużyć oka.

Błędne koło – inaczej samoistne „nakręcanie się”, towarzyszy często osobom, które nie wierzą we własne siły i możliwości; w takim wypadku osoba np. nie wierzy, że może dobrze napisać dobrze klasówkę z fizyki i podświadomie będzie robiła wszystko, by faktycznie jej nie napisać, a kiedy uzyska wynik niesatysfakcjonujący potwierdzi swoją teorię, że już nigdy nie uzyska dobrej oceny z fizyki – i tak w kółko.

Bodziec – inaczej czynnik np. słowo, gest, sytuacja, dźwięk, zapach…jesteśmy pod wpływem działania wielu bodźców, z których w większości nie zdajemy sobie sprawy. Na każdy z tych bodźców również reagujemy, choć nie mamy nawet świadomości. Np. zapach pieczonego ciasta kojarzy nam się z pobytem u babci i dobrą, bezpieczną atmosferą, a to wpływa na polepszenie humoru i pozytywne nastawienie do życia.

  C

Charakter – taka istota człowieka, która wyróżnia nas spośród siebie; nie ma drugiej takiej samej osoby na świecie pod względem nie tylko wyglądu, ale również charakteru; są to pewne cechy, które nas kształtują

Cechą charakteru jest wrażliwość, upór, stanowczość, punktualność, ale także niesystematyczność, złośliwość, opieszałość.

Czynności przymusowe – uczucie wewnętrznego przymusu do wykonywania pewnych czynności np. przymus mycia rąk, przymus powtarzania w głowie niektórych słów, przymus liczenia płytek chodnikowyc

  D

Depresja – choroba, która przejawia się w całym człowieku – począwszy od psychiki po dolegliwości bólowe. Najbardziej wyraźnym objawem depresji jest długofalowy smutek, zmęczenie, nieodczuwalnie przyjemności, płaczliwość, drażliwość, bezsenność. W przypadku takich objawów warto zadbać o znalezienie osoby, która będzie wsparciem w tych trudnych chwilach.

Deprywacja potrzeby- istnieją różne potrzeby człowieka; te podstawowe to przede wszystkim: potrzeba bezpieczeństwa, miłości, snu, jedzenia itp. Jeśli któraś z tych potrzeb nie zostaje zaspokojona, czyli jest jej brak – mówimy o deprywacji. Deprywacja najczęściej objawia się uczuciem złości i niezadowolenia. Kiedy jesteśmy głodni, czyli następuje deprywacja potrzeby jedzenia, wtedy często szybciej się denerwujemy, jesteśmy niezadowoleni i złośliwi dla innych.  

Drażliwość – szybka, najczęściej złośliwa reakcja człowieka wynikająca z niezadowolenia; często nieadekwatna ( czyli nieodpowiednia, niedostosowana) to obiektywnej (czyli zewnętrznej) sytuacji. Np. Ktoś zaczyna krzyczeć na kolegę, tylko dlatego, że ten przeszkodził mu w odrabianiu lekcji.

Dysleksja – specyficzna trudność w uczeniu się, pisaniu, czytaniu, czasami nawet w liczeniu; dysleksji nie diagnozujemy sami u siebie, diagnozuje ją psycholog J

Dystres – to jeden z dwóch składników stresu; niestety ten negatywny, ponieważ dystres nie działa mobilizująco na nasz organizm; częściej prowadzi do osłabienia, zamknięcia się w sobie, do mocniejszego doświadczenia lęku.

 E

Empatia – zdolność wczuwania się w czyjąś sytuacje oraz uczucia jakich doświadcza druga osoba; cecha ta pozwala lepiej rozumieć i kochać innych, jest jedną z piękniejszych cech charakteru jaką można w sobie kształtować przez całe życie

Eustres – to jeden z dwóch składników stresu; tym razem pozytywny, ten rodzaj wpływa na nas mobilizująco i dodaje nam energii do walki i do podejmowania wyzwań. Nie jest szkodliwy dla organizmu.

Ekstrawersja – cecha temperamentu, charakteru człowieka, objawia się ona w otwartości na drugiego człowieka, śmiałości, chęci nawiązywania kontaktu i poznawania świata i ludzi; osoby będące ekstrawertykami nie lubią przebywać w samotności, wolą pracę w grupach, na przerwach przebywają wśród innych